Gebelik bayana yeni bir kimlik ve kişilik kazandırmaktadır;
Gebenin beslenmesi gerek yakınları gerekse de hamilenin şahsen kendisi tarafından daima irdelenip neredeyse ruhsal travmaya kadar gidebilecek bir kaygı kaynağına yol açmaktadır. Halbuki ki hamile, öteki vakitlerde olduğundan pek de farklı beslenmemelidir aslında. Bayan artık hamile olduğunu anladığı andan itibaren bir kişilik karmaşasına düşebilmektedir.Kimliğini bebeğinde mi yoksa kendinde mi araması gerektişği konusu bir tarafa, yediklerinin bebeğine yaramasını bilhassa arzulamaktadır. Böylelikle farkına vardığı bu yeni kimlik hali beslenme alışkanlıklarında ve hatta kişiliğinde de değişikliklere sebep olabilmektedir.
Gebelik Hastalık değildir;
En baştan şu bilinmelidir ki “gebelik bir hastalık değildir”. Bayan ömür döngüsü içerisinde bebeklik, çoukluk, ergenlik, genç kızlık, kadınlık safhalarını yaşamıştır. Daha menapoz ve yaşlılık periyotları de olacaktır. İşte “gebelik” de bayanın bu öteki devirlerinde olduğu üzere yeni bir periyodunu aslında tabir etmektedir. Bu açıdan bakıldığında gebelik asla hastalık olarak görülmemeli ve zati her manada naif, kırılgan olan bu periyodunda bayan, fazladan gerilim yüküne maruz kalmamalıdır.
Elbette gebelik, hayatın öbür devirlerinde olduğundan daha hassasiyet içeren bir devirdir. Her insanın kendi ömrüne uygulaması gereken genel sıhhat önlemlerinin yanısıra bilhassa beslenmesine daha da itina gösterecektir. Zira sorumluluğunda artık birkaç can vardır. Gebelikle ilgili genel ömür şekli tekliflerimi diğer bir makalenin konusu yapıp direkt beslenme tekliflerine geçelim;
Gebelik ve beslenme teklifleri;
- Her gün en az 1 su bardağı kadar süt ve 1 kase yoğurt tüketilmelidir.
- Çiğ süt ve bundan yapılan peynirler zararlı mikropları içerdiğinden pastörize süt ve bu sütlerden yapılan peynirler tercih edilmelidir.
- Çiğ et ve balık tüketilmemelidir.
- Anne adayları haftada 3-4 kere et, haftada 3-4 sefer yumurta tüketmelidir.( Bu besinler tüketilemiyorsa kurubaklagil yemekleri, mercimekli yahut nohutlu çorbaların tüketilmesine ihtimam gösterilmelidir.)
- Ton balığı gibi taban balıkları ve midye,karides üzere kabuklu deniz ürünleri gebelikte önerilmemektedir.Haftada en az 1 sefer yüzey balığı tüketmeye ihtimam gösterilmelidir.
- Vitaminler açısından güçlü olan taze zerzevat ve meyveler sistemli olarak tüketilmelidir ama günde 3 porsiyonu geçmemelidir
- Azar azar ve sık aralıklarla beslenilmeli, uzun müddet aç kalınmamalıdır.
- C vitamini açısından güçlü bol limonlu salata tüketilmelidir. Tarım eserlerindeki ziyanlı olabilecek kalıntıları uzaklaştırmak için, besinler, bilhassa zerzevat ve meyveler tüketilmeden evvel çok yeterli yıkanmalıdır. Bu besinleri en uygun yıkama formu; yiyecekleri su dolu bir kapta 5-10 dakika bekletmek, bu süreci birkaç sefer tekrarlamak ve sonra çeşme altında bol suda yıkamaktır.
- Kuru kayısı, kuru incir üzere kuru meyveler tüketilebilir, 37. haftadan sonra günde 3-4 adet hurma tüketilebilir.Gebelik şekeri olanlar kuru meyve tüketiminde dikkatli olmalıdır.
- Sigara ve alkol katiyen kullanılmamalıdır. Sigara içilen ortamlardan uzak durulmalıdır.
- Yemeklerde mutlaka iyotlu tuz kullanılmalıdır. Böylece bebek, guatr hastalığı ve zeka geriliğinden korunmuş olur. İyotlu tuz, koyu renkli cam kavanozda saklanılmalı, ışıktan, güneşten ve nemli ortamlardan korunmalıdır. Böylece iyodun kayba uğraması engellenmiş olur. Yüksek tansiyon (hipertansiyon) varsa yemekler tuzsuz yahut az tuzlu pişirilmelidir. Çok tuzlu besinler tüketilmemelidir.
- Gebelikte sıvı ihtiyacı artmaktadır. Her gün en az 10 bardak su içilmelidir.
- Çay ve kahve tüketimi en aza indirilmelidir. Bitki çaylarından uzak durulmalıdır.
Sonuç;
Gebenin beslenmesi bayanın öbür hayat periyotlarına nazaran daha çok değer arzetmektedir. Temel olarak bol proteinli besinler tüketilmeli, asitli ve gazlı içeceklerden uzak durulmalı, bol su / sıvı alınmalıdır.
Op. Dr. Mahmut Tolga AYAN
