ÇOCUKLARDA BENLİK SAYGISI
SİZDEN KENDİNİZİ TANITMANIZ İSTENSE YANITINIZ NE OLURDU?
Kendinizi tanıtmanızı istesek fiziki özelliklerinizden karakterinizden ve mizacınızdan bahsederdiniz değil mi? İşte bu kavramlarla açıklamaya çalıştığımız özelliklerimiz bizim benlik algımızı oluşturmaktadır. Benlik algısı kişinin kendisine dair algı ve yüklemelerinin, geçmiş yaşantı tecrübelerinin, gelecek için belirlediği emeller ile soysal rollerinin zihninde karşılık bulmasıdır. Yani; kişinin kendisine sorduğu ben kimim sorusuna aldığı yanıtlar benlik kavramını karşımıza çıkarır. Benlik algısı çocukların kendini nasıl algıladığı ile şekillenmekle birlikte doğumun birinci anından itibaren oluşmaya başlamaktadır. Çocuk gözlerini birinci açtığı anda bakım vereni; annesi ve babası ile alaka kurmakta ve dünyayı onlarla tanımlamaktadır. Bu dünya içerisinde anne babasından ve etrafından aldığı geri bildirimler ile kendisini tanımlamaya başlamaktadır. Benlik hürmeti kavramı ile benlik kavramları birbirinden farklıdır. Benlik, bireye ilişkin özelliklerdir. Bireyin kendisine sorduğu “Ben Nasıl Bir Kişiyim” sorusuna karşılık aldığı karşılıklardır. Benlik hürmeti kavramı ise bireyin kendi benliğine yönelik değerlendirmeleriyle ilgilidir. Yani, bireyin kendine yönelik algıları benlik kavramını, kendine yönelik değerlendirmeleri ise benlik hürmeti kavramını tabir eder. Benlik hürmeti, bireyin kendini olduğundan aşağı ya da üst görmeksizin kendinden şad olma durumu, kendini kıymetli, olumlu ve sevilmeye paha görmektir. Benlik hürmeti, kendini olduğu üzere kabullenip, özüne itimat duymayı sağlayan ruh halidir. Bu noktada benlik algımıza ve benlik saygımıza dikkat kesilmemiz gerekirse hayatımızda kıymetli tesiri olduğunu söz etmemiz kıymetlidir. Benlik hürmeti düzeyi, bireylerin birçok alandaki muvaffakiyet ve yeteneğini, gerilim ile baş etme derecesini, beşerlerle bağlantılarını ve derinliğini, ömür gücünü etkilemektedir. Kendi pahasının farkında olmak çocuk için okul muvaffakiyetinde, kaliteli toplumsal ilgilerinde, ruhsal ve fizikî sıhhat üzere hayatının birçok alanında olumlu sonuçlar alması açısından hayli değerlidir. Çocuğumuzun benlik hürmeti kazanması için onun kendi güçlü yanlarına odaklanmasını sağlamamız ve buradan güç alarak geliştirilmesi gereken yanlarını fark etmesini sağlamamız değerli bir adım olacaktır. Çocuğumuzu şartsız kabul ederek, pahalı olduğunu hissettirerek, olumsuz tabirlerden kaçınarak, destekleyici ve olumlu sözlerle cümleler oluşturarak benlik hürmeti noktasında kıymetli adımlar atmış oluruz. Bugünün çocukları kendisine hürmet duyarsa ve kendini kıymetli hissederse yarının toplumları da kendi pahasının farkında olacaktır. Bugünün bir ailesi olarak toplumu oluşturduğumuzu daima hatırlamak ümidi ile.
Dünyayı hoşluk kurtaracak, bir insanı sevmekle başlayacak her şey.
ZÜLFÜ LİVANELİ
